Eind april van dit jaar verscheen op de crowdfunding website Kickstarter een gadget dat dé oplossing zou zijn voor mensen die willen duiken zonder al dat gezeul met zware duikspullen zoals persluchtflessen. Sterker nog, volgens de bedenkers is enkel een wetsuit, duikbril en vinnen voldoende! Hoe kan dat? Wij zochten het uit.
Nostalgie
Om een goed beeld te krijgen van luchttoevoer in de duiksport, blikken we terug op lang vervlogen tijden.
Misschien heb je het weleens ergens gezien. Een duiker met een enorme helm over zijn hoofd. De helm had, ironisch genoeg, wel wat weg van een vissenkom. Deze helm was verbonden, via een slang, met een grote handpomp op de kant.
Als duiker was je afhankelijk van 1 of 2 pompbedienden die samen verantwoordelijk waren voor jouw luchttoevoer. Het was dus letterlijk: pompen of verzuipen!
Vandaag de dag wordt het helmduiken nog steeds uitgevoerd door beroepsduikers. Natuurlijk gebeurt dit op professioneel niveau met alle kennis, techniek en veiligheidseisen van tegenwoordig.
Persluchtflessen
Elke sportduiker krijgt tijdens duik les 1 te maken met de persluchtfles. Ze zijn er in vele vormen, kleuren en volumes. Juist dit laatste maakt duiken vaak zwaar. Alhoewel water gewichtloos maakt, moet al het materiaal toch naar de waterkant getransporteerd worden.
Het woord zegt het eigenlijk al, de fles is vol geperst met lucht, dezelfde lucht die we op dit moment inademen. Tijdens een duikopleiding ligt het accent o.a. op de vele mogelijkheden die de lucht in deze fles heeft. Zo kan de persluchtfles de duiker een langere periode van lucht voorzien. Uiteindelijk schuilt hier ook een gevaar want onderwater lucht ademen kan, in combinatie met onjuist of onwetend handelen, ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid.
De Airbuddy
Eerlijk is eerlijk, het concept is in eerste oogopslag best aardig bedacht. Het idee is afkomstig uit Australië waar een groepje duikers, werktuigbouwkundigen en ondernemers het concept verder hebben uitgewerkt. Een gelikte website, met daarin een filmpje van een lieftallige dame die ons meeneemt op haar fantastische reis naar een parel wit strand en azuurblauwe zee, laat nog maar weinig aan de verbeelding over. Natuurlijk is de accu van de Airbuddy kort daarvoor opgeladen, zodat ze er nu elegant de oceaan mee in kan lopen. Daar gaat ze, onderwater zwemmend langs mooi koraal, omgeven door vele kleurrijke vissen. Wie wil dit nou niet?
Compleet vernieuwend is het idee overigens niet want enkele jaren eerder verscheen de zogenaamde Powerdive. Eén ding is in ieder geval zeker, er kan van de Australiërs niet gezegd worden dat het geen ondernemend- en innovatief volk is.
We zouden ons bijna niet aan de indruk kunnen onttrekken dat men geïnspireerd moet zijn geweest door de helmduikers met de luchtpomp.
Het ontwerp van de Airbuddy
Het ontwerp bestaat uit een soort boei met daarop een kleine luchtcompressor. Het apparaat wordt van elektriciteit voorzien d.m.v. een accu. Aan de compressor is een spiraalslang verbonden die aan het uiteinde is voorzien van een ademautomaat. De werking is vervolgens relatief simpel: Leg de boei in het water, schakel de compressor aan en doe de ademautomaat in je mond. Je bent helemaal klaar om onderwater te gaan. Zodra je afstanden onderwater af gaat leggen sleept de boei met je mee aan het wateroppervlak. De boei heeft een felrode kleur met daarop een internationale duikvlag. Herkenbaar voor scheepvaart, andere watersporters en in sommige wateren zelfs verplicht. Tot dusver aan alles gedacht, zou je denken.
Opvallend
Als we het idee op Kickstarter doorlezen vallen twee zaken direct op:
- Je kunt tot wel 45 minuten lucht ademen op 1 accu.
Voor het gemak gaan we even uit van een nieuwe accu die volledig is opgeladen.
- Je kunt er mee duiken tot 12 meter diepte.
Met andere woorden de spiraalslang is 12 meter lang.
Twee interessante, maar misschien ook wel direct twee punten van zorg die een beetje kritische duiker direct opvallen. Graag gaan we hier even verder op in.
Wat zijn de risico’s?
Het is voor goede duikinstructeurs lastig om duiktechniek en potentiele risico’s in een notendop weer te geven. Per slot van rekening is hier een complete duikopleiding voor nodig waarbij alleen goed en veel trainen de sleutel naar succes is. Uit marketingtechnisch oogpunt zijn dit natuurlijk niet de punten waarmee je potentiële klanten wilt vermoeien. Risico’s verkopen niet goed en maken het product dus direct minder aantrekkelijk.
Om toch een indruk te krijgen van technieken en risico’s geven we hieronder een aantal van de vele belangrijke aandachtspunten weer.
- Zodra je afdaalt en je de eerste ademteug neemt ben je bezig met de zogenaamde opbouw van stikstof. Stikstof zijn minuscule belletjes in o.a. je bloed. Hoe dieper je gaat en hoe langer je daar bent, hoe meer stikstof er in je lichaam verschijnt. Deze stikstof kan er maar op 1 manier gecontroleerd weer uit. Langzaam opstijgen en onderweg naar boven stoppen. Je moet exact weten wat je opstijgsnelheid is en op welke diepte je moet stoppen.
- Onderwater gaan zonder tijd-, diepte- en koers aanduiding is op z’n zachtst gezegd uitdagend. Tijd en diepte zijn onlosmakelijk aan elkaar verbonden.
- De druk op 10 meter diepte is verdubbeld ten opzichte van de oppervlakte. De druk op je oren neemt ook toe en doet misschien zelfs pijn. Hoe los je dat op?
- Druk perst op diepte ook de lucht in je longen en andere met lucht gevulde holtes samen, dus je ademt meer lucht in. Zodra je opstijgt neemt de druk af en zet de lucht weer uit. Houd je dus je adem in, dan heeft dit catastrofale gevolgen voor je longen door overdruk.
- Je hebt geen menselijke buddy. Wat als de compressor stopt? Wat als je de ademautomaat kwijtraakt? Wat als je vast komt te zitten?
- Hoe ga je om met stromend water?
- Enzovoorts!
Óf……
Volg gewoon een duikopleiding bij een gecertificeerde instructeur om daarna te kunnen duiken met kennis, ervaring, volwaardige duikapparatuur en je buddy. Een menselijke bijvoorbeeld…. Misschien, als je het lief vraagt, wil die buddy je dan ook wel helpen met het sjouwen van de oude, vertrouwde persluchtfles.
Conclusie
Hoe we het ook wenden of keren, het gebruik van de Airbuddy of vergelijkbare systemen is duiktechniek. Kortom, het gebruik hiervan zonder enige kennis en ervaring is onverantwoord!
